گوشی های هوشمند امروزی و لپ تاپ های جدید عمدتا دارای باتری های لیتیوم یونی هستند که نوع بهتر و با دوام تری نسبت به باتری های قدیمی است. اما حتما برای شما نیز پیش آمده که بعد از گذشت مدتی احساس کنید باتری گوشی، تبلت یا لپ تاپ شما دیگر همانند گذشته شارژدهی ندارد و باتری سریعتر خالی می شود. علت این امر چیست؟ در ادامه با پیانتک همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم و نکات مهمی راجع به سلامت باتری های لیتیوم یونی را باهم مرور کنیم.
علل خرابی باتری های لیتیوم یونی چیست و طول مفید این باتری ها چقدر است؟
در مورد طول عمر باتری های لیتیوم یونی نمی‌توان اظهار نظر دقیقی کرد اما می توان گفت بسته به میزان استفاده و شرایط نگهداری از این باتری ها، 3 تا 5 سال عمر مفید باتری های لیتیوم یونی است.
اما در مورد علل خرابی این باتری ها نیز باید گفت بسته به نوع خرابی مثل باد کردن باتری یا کم شدن ظرفیت باتری عواملی همچون دمای نگهداری باتری و نحوه شارژ کردن باتری و استفاده از آن نقش دارند که در ادامه نکاتی را مطرح می کنیم که با رعایت آن ها به افزایش طول عمر مفید این باتری ها کمک شایانی می شود.
1- از شارژ باتری گوشی یا لپ تاپ در طول شب بپرهیزید!
از آنجایی که افراد در طول روز مدام از گوشی یا لپ تاپشان استفاده می کنند باعث می شود زمان خواب در طول شب را برای شارژ گوشی یا لپ تاپ خود انتخاب کنند و صبح گوشی را با شارژ 100 درصد از برق جداکرده و برای روز بعدی استفاده کنند. حتی بسیاری از افراد بر این باورند که با استفاده از این روش گوشی شان در روز بعدی شارژدهی بهتری دارد.
اما تحقیقات نشان داده این کار نه تنها باعث افزایش مدت زمان شارژدهی باتری در روز بعدی نمی شود بلکه به مرور زمان به سلول های باتری آسیب می رساند.
حتما با خود می گویید گوشی های هوشمند امروزی یا لپ تاپ ها قابلیتی دارند که زمانی که شارژشان به 100 درصد رسید برای جلوگیری از Overcharging و انفجار ناگهانی باتری جریان را قطع کنند و دستگاه دیگر شارژ دریافت نکند، پس این موضوع نباید آسیبی به باتری وارد کند.
ذهنیت شما درباره قطع جریان توسط گوشی ها درست است اما چیزی که باعث خرابی باتری در این روش می شود این است که زمانی که دستگاه جریان را قطع می کنند مجدد شروع به استفاده از انرژی باتری می کند و مقدار بسیار کمی از ظرفیت باتری در طول قطع جریان مصرف می شود و بلافاصله با کمتر شدن ظرفیت باتری، دستگاه دوباره جریان را برای پر کردن مقدار باقی مانده وصل می کند و بارها و بارها در طول شب تا زمانی که شما دستگاه را از برق جدا کنید این کار انجام می شود و این موضوع باعث آسیب رساندن به سلول های باتری شده و شاید در ابتدا خود را نمایان نکند اما پس از گذشت مدتی ظرفیت باتری شما کاهش پیدا می کند و دیگر شارژدهی اولیه را ندارد.
بنابراین اگر می خواهید به سلامت باتری گوشی یا لپ تاپ خود کمک کنید باید از شارژ کردن آن در طول شب بپرهیزید.
2- هیچ وقت تا 100 درصد گوشی خود را شارژ نکنید و نگذارید باتری کامل خالی شود!
اشتباه دیگری که بسیاری از افراد انجام می دهد این است که برای اینکه مدت زمان بیشتری از گوشی یا لپ تاپشان استفاده کنند آن را تا 100 درصد شارژ می کنند که کاری کاملا غلط است.
بر اساس تحقیقات بهترین بهره وری باتری های لیتیوم یونی بین 30 تا 80 درصد است. چرا که در فرآیند شارژ دستگاه، تا 80 درصد سرعت بیشتری در شارژ شدن وجود دارد و دستگاه به سرعت به 80 درصد می رسد اما از 80 تا 100 درصد روند شارژ حلقه‌ای را طی می کند و سرعت کندتری دارد. شارژ حلقه‌ای به مرور زمان به سلول های باتری آسیب می رساند. به همین منظور بهتر است گوشی یا لپ تاپ خود را تا 80 درصد بیشتر شارژ نکنید.
بسیاری از افراد همچنین بر این باورند که اگر باتری کامل خالی نشود و زودتر شارژر را متصل کنند باتری گوشی به مرور خراب می شود و همیشه می گذارند باتری کامل خالی شود و بعد شارژر را متصل می کنند. این موضوع نیز در مورد باتری های لیتیوم یونی کاملا غلط است.
در بالا گفتیم بهترین بهره وری باتری های لیتیوم یونی بین 30 تا 80 درصد است و باتری در فرآیند شارژ از 80 درصد به بعد فرآیند شارژ حلقه ای را تجربه می کند که به مرور به آن آسیب می رساند.
اما از سوی دیگر زمانی که باتری گوشی از 30 درصد کمتر می شود نیز باتری حالتی مشابه را تجربه می کند و فشار بیشتری را تحمل می کند و بهره وری کمتری دارد. به همین جهت گفته می شود نگذارید باتری گوشی از 30 درصد کمتر شود و زمانی که به 30 رسید شارژر را متصل کنید.
همچنین ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که این باور که اگر شارژر را زودتر متصل کنید باتری دچار مشکل خواهد شد مربوط به باتری های قدیمی است و در مورد لیتیوم یونی ها شما هر زمانی می توانید شارژر را متصل کنید.
3- از شارژر های تقلبی استفاده نکنید!
یکی از مهم ترین نکات درباره سلامت باتری استفاده نکردن از شارژر های تقلبی است. چرا که با اینکه این شارژر ها قیمت بسیار پایین تری نسبت به شارژر های اصلی دارند اما اکثر این شارژر ها کیفیت پایینی دارند و با تنظیم نبودن جریان عبوری، آسیب جدی به سلول های باتری وارد می شود.
خصوصا در مورد گوشی های دارای فناوری Fast Charging توصیه می شود تا از شارژر های اصلی پشتیبانی کننده از این فناوری استفاده کنید و به هیچ عنوان به سراغ شارژر های تقلبی نروید.
4- در دمای متعادل از باتری گوشی یا لپ تاپ خود نگهداری کنید!
یکی دیگر از مواردی که بر آسیب رساندن به باتری های لیتیوم یونی تاثیر گذار است و باعث بروز مشکلاتی همچون باد کردن این باتری ها و اجبار برای تعویض آن ها می شود دمای نگهداری آن هاست.
به طور کلی بهترین دمای نگهداری باتری های لیتیوم یونی 15 تا 25 درجه سانتی گراد است و در بیشترین حالت ممکن در دمای بین 40 درجه منفی تا 50 درجه سانتی گراد این باتری ها دوام می آورند اما حالت بدون ریسک همان حالت اول است.
مهم ترین نکته در مورد دمای این باتری ها متعادل بودن دماست و سرد و گرم کردن دمای آن ها به یک باره می تواند باعث وارد شدن آسیب جدی به این باتری ها شود.
5- وقتی گوشی یا لپ تاپ به شارژر متصل است با آن کار نکنید!
خیلی وقت ها پیش می آید که مجبورید با گوشی یا لپ تاپ خود در حالتی که به شارژ متصل است کار کنید. یا خیلی ها از ابتدا برای آنکه خیالشان از شارژ لپ تاپشان راحت باشد آن را به شارژر متصل می کنند. اما توصیه ما این است که تا جایی که ممکن است زمانی که دستگاهتان به شارژر متصل است با آن کار نکنید و تا زمانی که لپ تاپتان به شارژ (30 تا 80 درصد ایده آل است) نیاز ندارد، آن را به شارژر متصل نکنید.
علت توصیه ما این است که زمانی شما دستگاهتان را به شارژر متصل می کنید، خود فرآیند شارژ باعث بالاتر رفتن دمای باتری می شود و زمانی که شما هم از دستگاه استفاده کنید علاوه بر اینکه باعث بالاتر رفتن دمای دستگاه و باتری می شوید، فرآیند شارژ باتری را نیز کمی دچار اخلال می کنید و مشابه همان مورد اول تقریبا اتفاق میفتد که به سلول های باتری نیز آسیب وارد می کند.
بنابراین سعی کنید تا حدی که ممکن است وقتی گوشی یا لپ تاپتان به شارژر متصل است با آن کار نکنید.
موارد بالا از مهم ترین نکاتی هستند که در سلامت یک باتری لیتیوم یونی تاثیر گذارند و باعث می شوند تا باتری طول عمر مفیدتری داشته باشد. بنابراین با رعایت 5 نکته بالا، باتری گوشی، تبلت یا لپ تاپ شما کمترین آسیب را خواهد دید و شارژدهی و بهره وری آن به مرور زمان تغییر محسوسی نخواهد کرد.
